آیا شما با عبارت وجود سلیکون در محصولات مویی و شامپو برخورد داشته اید؟ در سال های اخیر توجه زیادی به این ترکیب شیمیایی می شود، به طوری که برخی از شرکت‌ها برای تبلیغ محصولات خود از عبارت “بدون سیلیکون” استفاده میکنند. اما آیا واقعاً وجود این ماده تأثیری خاص بر سلامت موهای ما دارد؟ در این مقاله، به بررسی مزایا و معایب سیلیکون در شامپو و نرم کننده ها می‌پردازیم.
سیلیکون چیست؟
سیلیکون یک ماده معدنی با ترکیب اولیه از نفت خام است. در حقیقت سیلیس یک ماده طبیعی و سیلیکون یک ترکیب ساخته دست بشر است. این ماده با ترکیب مواد شیمیایی دیگر برای ترکیب سلیکون در شامپو و نرم کننده ها آماده می شود. این ترکیب به صورت ماده اولیه باعث ایجاد غلظت، بافت کرمی و لوسیون مانند می شود. سیلیکون ها به عنوان عوامل نرم‌کننده و حفاظت‌کننده برای موها استفاده می‌شوند و به موها لطافت و درخشش می‌بخشند. استفاده از شامپوهای حاوی سیلیکون مزایا و معایب خاص خود را دارد.
انواع موجود سلیکون در شامپو :
1- سیلیکون های محلول در آب:
این نوع سلیکون در آب حل می شود، بنابراین به راحتی از روی موها پاک می شود. انواع سلیکون محلول در آب شامل: آمودیمتیکون، استاروکسی دایمتیکون، دی متیکون کوپلیول، دی متیکون PEG-8 فسفات است.
2- سیلیکون های غیر محلول در آب:
این سیلیکون ها بر روی مو حالت پایدار ایجاد می کنند. انواع سلیکون غیر محلول را فقط می توان با سورفکتانت ها (مواد پاک کننده موجود در شامپوها) از روی مو پاک کرد. این نوع سیلیکون به علت پایداری برای موها مضر و از آبرسانی موها جلوگیری می کند.
سیلیکون های غیر محلول در شامپوها شامل: دی متیکون، دی متیکونول، استئاریل دی متیکون، ستیل دی متیکون، ستیل دایمتیکون، سیکلوپنتازیلوکسان، بهنوکسی دایمتیکون است.
3- سیلیکون های تبخیر شونده:
این نوع از سیلیکون بیش تر در سرم ها و اسپری ها وجود دارد و بعد از خشک شدن مو تبخیر می شوند. وجود این دسته از سیلیکون برای پخش شدم راحت روغن و سرم ها بر روی مو است و پایداری ندارند. انواع مختلف این دسته شامل: سیکلومتیکون، سیکلوپنتازیلوکسان و سیکلومتیکون می شود.
مزایای استفاده از سلیکون در شامپو و محصولات مو:
استفاده از شامپوهای حاوی سیلیکون مزایا و معایب خاص خود را دارد. یکی از مزایای بسیار واضح این ترکیب، براق و درخشان نشان دادن موها در استفاده های اول است. با پوششی که در اطراف کوتیکول و قسمت خارجی مو ایجاد میکنند، باعث حفظ براقیت و هیدراسیون مو می شوند. همچنین هنگام رنگ آمیزی مو باعث محافظت از رنگ مو و گره خوردن کمتر موها می شوند.
1- جلوگیری از ایجاد موخوره:
با لایه ی انسدادی که بر روی کوتیکول مو ایجاد می کنند از نفود رطوبت بیش از حد و در نتیجه ایجاد موخوره جلوگیری کرده.
2- محافظت در برابر عوامل حرارت زا:
به علت لایه حفاظتی سیلیکون‌ها و ایجاد پوشش نازک و ضد آب بر روی کوتیکول مو، در برابر گرمای سشوار و اتو و انواع حالت دهنده از لایه های مو محافظت می‌کند و مانع آسیب به ساختار کوتیکول‌های مو می‌شود.
3- گره‌های مو را باز می‌کند:
سیلیکون‌ها با نرم و لغزنده کردن سطح مو، مانع ایجاد گره و درهم رفتگی تارهای مو می‌شوند. به همین علت در اکثر ماسک ها و نرم کننده های مو از این ترکیب بسیار استفاده می شود.
4- حالت موها را بهبود می‌بخشند:
محصولات مو حاوی سیلیکون، با قرار گرفتن بر سطح مو، باعث از بین رفتن وز می‌شوند. حالت پذیری موها را افزایش می‌دهد و به زیبایی هرچه بیشتر آنها کمک می‌کند. به همین علت در تمامی تبلیغات شامپو و ماسک های مو، موهایی براق و لخت را نمایش می دهند.
معایب استفاده از سیلیکون در شامپو:
همانطور که گفتیم سیلیکون ها یک سد در اطراف مو ایجاد می کنند، بزرگترین نگرانی تجمع آن بر روی مو است. این مشکل عمدتاً مربوط به سیلیکون های غیر محلول مانند دایمتیکون است. از آنجایی که این نوع سیلیکون در برابر آب مقاوم است، با گذشت زمان می‌تواند روی موها جمع شود و بقایایی باقی بگذارد که مانع از نفوذ محصولات خوب و مغذی به تارهای مو می‌شود. در حقیقت در ابتدا شما موهای درخشان و سالم دارید اما با گذر زمان به علت تجمع چربی و عدم تغذیه مو دچار خشکی و شکنندگی و کدری می شوید.
1- ایجاد خشکی برای مو در گذر زمان:
سیلیکون ها قسمت های آسیب دیده ساقه و کوتیکول ( لایه خارجی مو) را مانند یک بتونه پر می کنند و ظاهری سالم به مو می دهند. اما این کار تارها را خفه می کند و باعث می شود مو برای براق به نظر رسیدن به سیلیکون بیشتر و بیشتری نیاز داشته باشد. و هنگامی که استفاده از این ترکیب تمام شود موها به حالت خشک و کدر خود بر می گردند.
2- سیلیکون ها مانع تغذیه و روغن تراپی می شوند.
اگر شما هم از طرفداران روغن تراپی برای تقویت موهای خود هستید، استفاده از محصولات حاوی سیلیکون را فراموش کنید. همانطور که گفتیم این ترکیب مانع از ورود مواد مغذی به مو می شود و تشکیل یک لایه بر روی مو می کند. استفاده همزمان از این دو ترکیب باهم تداخل دارد.
3- ایجاد لایه چربی بر مو :
سیلیکون ها آب گریز هستند و آب را دفع میکنند. هنگام شست و شوی مو قسمت‌های آبگریز سیلیکون به هم متصل می‌شوند و و به موها می‌چسبند و از روی موهاپاک نمی‌شوند؛ زیرا به جای حل شدن در آب، آب را دفع میکنند. این امر باعث ایجاد لایه چربی بر روی مو شده و موها را سنگین و ضعیف در طی زمان می کند.
4- مضر برای طبیعت و اکو سیستم:
همانطور که اشاره شد سیلیکون ها آب گریز هستند پس این مواد برای محیط زیست نیز سخت هستند. مولکول های سیلیکون بسیار پایدار هستند و به نظر می رسد صدها سال طول بکشد تا تجزیه شوند و باعث ایجاد آلودگی و اختلال در اکوسیستم شوند. هنگام شست و شوی مو این ماده به فاضلاب راه پیدا می کند و به چرخه محیط زیست ضرر می رساند.
جمع بندی:
استفاده از سلیکون در شامپو با رعایت اعتدال برای برخی مواقع بدون مشکل است. هر چند بهتر است در تمامی محصولات از ترکیب های خانواده دایمتیکون دوری کنید. همه سیلیکون ها یکسان ساخته نمی شوند. اگر می‌خواهید فواید افزایش درخشندگی و کنترل موخوره را بدون نگرانی از تجمع آن داشته باشید، از سیلیکون‌های محلول در آب در کنار شامپوهای فری سولفات خود استفاده کنید.
نظرات کاربران